ΤΟ ΣΤΡΕΣ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΟΥ
ΤΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΝΤΟΝΟΥ ΣΤΡΕΣ
Τα συμπτώματα του έντονου στρες εκδηλώνονται σε τέσσερα επίπεδα: στο συναίσθημα, στη σκέψη, στη συμπεριφορά και στο σώμα. Ποικίλουν ανάλογα με την σοβαρότητά τους. Έτσι, αποτέλεσμα του στρες μπορεί να είναι ορισμένες δυσκολίες ή δυσχέρειες, όπως:
| Συναισθήματα | Σκέψη | Συμπεριφορές | Σώμα |
| Στενοχώρια | Σκέψη του είδους: «δεν θα τα καταφέρω» | Παρορμητικότητα | Εφίδρωση |
| Ανησυχία | Σκέψη του είδους: «θα αποτύχω» | Τρίξιμο δοντιών και δάγκωμα νυχιών | Σφιγμένοι μύες |
| Ενοχές όταν κάποιος ξεκουράζεται, επειδή θα έπρεπε να κάνει κάποια δουλειά | Σκέψη του είδους: «δεν μου φτάνει ο χρόνος» | Ελλειψη οργανωτικότητας | Συχνοουρία / διάρροια |
| Εκνευρισμός | Θεωρούμε τους άλλους υπεύθυνους για ό,τι άσχημο του συμβαίνει | Αναποφασιστικότητα | Χέρια που τρέμουν |
|
|
| Υπερβολικές απαιτήσεις από τους άλλους | Ξηροστομία |
|
|
| Απώλεια χιούμορ |
|
Μερικές φορές τα συμπτώματα του στρες γίνονται έντονα και παίρνουν τη μορφή προβλημάτων στη λειτουργικότητα και υγεία. Στήνεται ένας φαύλος κύκλος άγχους και συμπτωμάτων, όπου το ένα επιτείνει το άλλο. Έτσι, η παραγόμενη ανησυχία και οι άλλες αρνητικές συνέπειες ξεφεύγουν από τον έλεγχό μας. Η πίεση που νιώθουμε γίνεται μεγαλύτερη και τα συμπτώματα στη σκέψη, το συναίσθημα, τη συμπεριφορά και στο σώμα μας ακόμα πιο έντονα:
| Συναισθήματα | Σκέψη | Συμπεριφορές | Σώμα |
| Θλίψη | Η σκέψη 'κολλάει' σε κάτι | Δεν απολαμβάνουμε τα πράγματα που απολαμβάναμε παλιότερα | Δυσκολίες στον ύπνο |
| άγχος | Σκέψη του είδους: «πρέπει να κάνω αυτό, πρέπει να κάνω και το άλλο, πρέπει�» | Αποφυγή καθηκόντων που προκαλούν άγχος | Κεφαλαλγίες και άλλοι πόνοι σε διάφορα σημεία του σώματος |
| Σύγχυση | Σκέψη του είδους: «χάλια τα πήγα» | Υπερβολικές αντιδράσεις σε μικρές αντικειμενικά ενοχλήσεις | Διαρκές αίσθημα κόπωσης ή εξάντλησης |
| Γρήγορη εναλλαγή συναισθημάτων (π.χ. ευφορία - άγχος) | Φοβόμαστε για το χειρότερο | Απρόβλεπτες αντιδράσεις | Αίσθημα πνιγμού και δυσκολία στην αναπνοή / λιποθυμικές τάσεις |
| Θυμός |
| Επιθετικότητα | Ταχυπαλμίες |
| Έντονη ανησυχία για το μέλλον |
| Απώλεια της όρεξης ή υπερβολική όρεξη | Απώλεια ή αύξηση του σωματικού βάρους |
|
|
| Δυσκολία στην εκφορά του λόγου |
|
Οι συνέπειες του ισχυρού στρες δε σταματούν, δυστυχώς, εδώ. Η ένταση της πίεσης, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, μπορεί να προκαλέσει σοβαρότατα προβλήματα και κινδύνους, όπως:
| Συναισθήματα | Σκέψη | Συμπεριφορές | Σώμα |
| Αίσθημα ακινητοποίητου | Αδυναμία στη συγκέντρωση | Κοινωνική απόσυρση / απομόνωση | Συχνές αρρώστιες |
| Απαισιοδοξία | Προβλήματα μνήμης | Κατάχρηση ηρεμιστικών, αλκοόλ ή άλλων ουσιών | Χρόνιοι πόνοι σε διάφορα σημεία |
| Χαμηλό αυτοσυναίσθημα | Σκέψη του είδους: «η ζωή μου είναι χάλια» | Αυτοκτονία | Καρκίνος |
| Διαρκής ανησυχία / φοβίες |
| Αύξηση ατυχημάτων | Εγκεφαλικό |
| Κατάθλιψη |
|
| Καρδιοπάθειες |
Προσοχή! Ακόμη και τα μικρής έντασης συμπτώματα θα πρέπει να σημειώνονται και να αντιμετωπίζονται. Συνήθως δεν δίνουμε σημασία, για παράδειγμα, σε πονοκεφάλους ή στομαχόπονους και αυτό κυρίως, επειδή τους αποδίδουμε αλλού (το καυσαέριο, το κρύο κτλ.) ή γιατί τους έχουμε πλέον συνηθίσει. Η αλήθεια είναι ότι τέτοια «μικρά» συμπτώματα αποτελούν ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά στον τρόπο ζωής που ακολουθούμε και ότι θα πρέπει να βρούμε τρόπους να χειριστούμε τις καθημερινές καταστάσεις κάπως διαφορετικά.